comet2monitorの追加と、モニター機能作成
[YACASL2.git] / src / exec.c
index 4851aea..c7c125e 100644 (file)
-#include "casl2.h"
 #include "exec.h"
 
-/* 実行モード: trace, logical, dump */
-EXECMODE execmode = {false, false, false};
+/**
+ * @brief プログラムレジスタ(PR)を表すWORD値を文字列に変換
+ *
+ * @return 文字列「PR:XXXX」(Xは16進数の数字)
+ *
+ * @param pr プログラムレジスタ(PR)を表すWORD値
+ */
+char *pr2str(WORD pr);
+
+/**
+ * @brief 標準入力から文字データを読込(SVC 1)
+ *
+ * @return なし
+ */
+void svcin();
+
+/**
+ * @brief 標準出力へ文字データを書出(SVC 2)
+ *
+ * @return なし
+ */
+void svcout();
+
+/**
+ * @brief ロード/論理積/論理和/排他的論理和のフラグ設定。OFは常に0
+ *
+ * @return なし
+ *
+ * @param adr アドレス
+ */
+void setfr(WORD adr);
+
+/**
+ * @brief WORD値からr/r1を取得
+ *
+ * @return r/r1を表すWORD値
+ *
+ * @param oprx オペランドを表すWORD値
+ */
+WORD get_r_r1(WORD oprx);
+
+/**
+ * @brief WORD値からx/r2を取得
+ *
+ * @return x/r2を表すWORD値
+ *
+ * @param oprx オペランドを表すWORD値
+ */
+WORD get_x_r2(WORD oprx);
+
+/**
+ * @brief 2つのWORD値からadr[,x]を取得
+ *
+ * @return adr[,x]を表すWORD値
+ *
+ * @param adr アドレスを表すWORD値
+ * @param oprx オペランドを表すWORD値
+ */
+WORD get_adr_x(WORD adr, WORD oprx);
+
+/**
+ * @brief 2つのWORD値からadr[,x]のアドレスに格納されている値を取得
+ *
+ * @return adr[,x]のアドレスに格納されている値を表すWORD値
+ *
+ * @param adr アドレスを表すWORD値
+ * @param oprx オペランドを表すWORD値
+ */
+WORD get_val_adr_x(WORD adr, WORD oprx);
+
+/**
+ * @brief 実行エラーの定義
+ */
+static CERR cerr_exec[] = {
+    { 201, "Program Register (PR) - memory overflow" },
+    { 202, "Stack Pointer (SP) - stack overflow" },
+    { 203, "Stack Pointer (SP) - stack underflow" },
+    { 204, "OP in word #1 - not command code" },
+    { 205, "r/r1 in word #1 - not GR" },
+    { 206, "x/r2 in word #1 - not GR" },
+    { 207, "address in word #2 - out of memory" },
+    { 208, "SVC input - memory overflow" },
+    { 209, "SVC output - memory overflow" },
+};
+
+/**
+ * @brief アセンブル結果読み込みエラーの定義
+ */
+static CERR cerr_load[] = {
+    { 210, "load - memory overflow" },
+    { 211, "object file not specified" },
+};
+
+/**
+ * @brief 実行モード: trace, logical, dump, monitor, step
+ */
+EXECMODE execmode = {false, false, false, false, false};
+
+char *pr2str(WORD pr)
+{
+    char *str = malloc_chk(CERRSTRSIZE + 1, "pr2str.pr");
+
+    sprintf(str, "PR:#%04X", pr);
+    return str;
+}
 
-/* 標準入力から文字データを読込(SVC 1) */
 void svcin()
 {
     int i;
-    char *buffer = malloc(INSIZE + 1);
+    char *buf = malloc_chk(INSIZE + 1, "svcin.buf");
 
-    if(fgets(buffer, INSIZE, stdin) == NULL) {
-        memory[GR[1]] = memory[GR[2]] = 0x0;
+    if(fgets(buf, INSIZE, stdin) == NULL) {
+        sys->memory[sys->cpu->gr[1]] = sys->memory[sys->cpu->gr[2]] = 0x0;
         return;
     }
     for(i = 0; i < INSIZE; i++) {
-        if(*(buffer + i) == '\0' || *(buffer + i) == '\n') {
+        if(*(buf + i) == '\0' || *(buf + i) == '\n') {
             --i;
             break;
         }
-        if(GR[1] + i >= memsize - 1) {
-            setcerr(202, NULL);    /* SVC input - out of Input memory */
+        if(sys->cpu->gr[1] + i > execptr->end) {
+            setcerr(208, "");    /* SVC input - memory overflow */
             break;
         }
-        memory[GR[1]+i] = *(buffer + i);
+        sys->memory[sys->cpu->gr[1]+i] = *(buf + i);
     }
-    memory[GR[2]] = i + 1;
+    sys->memory[sys->cpu->gr[2]] = i + 1;
+    FREE(buf);
 }
 
-/* 標準出力へ文字データを書出(SVC 2) */
 void svcout()
 {
     int i;
     WORD w;
 
-    for(i = 0; i < memory[GR[2]]; i++) {
-        if(GR[1] + i >= memsize - 1) {
-            setcerr(203, NULL);    /* SVC output - out of Comet II memory */
+    for(i = 0; i < sys->memory[sys->cpu->gr[2]]; i++) {
+        if(sys->cpu->gr[1] + i > execptr->end) {
+            setcerr(209, "");    /* SVC output - memory overflow */
             return;
         }
-        if((w = memory[GR[1]+i]) == '\0') {
-            break;
-        }
-        /* 「文字の組」の符号表に記載された文字と、改行(CR)/タブを表示 */
+        /* 「JIS X 0201ラテン文字・片仮名用8ビット符号で規定する文字の符号表」
+           に記載された文字と、改行(CR)/タブを表示 */
         /* それ以外の文字は、「.」で表す */
-        if((w >= 0x20 && w <= 0x7E) || w == 0xA || w == '\t') {
+        if(((w = sys->memory[sys->cpu->gr[1]+i]) >= 0x20 && w <= 0x7E) ||    /* JIS X 0201ラテン文字 */
+           (w >= 0xA0 && w <= 0xFE) ||                                       /* JIS X 0201片仮名用8ビット符号 */
+           w == 0xA || w == '\t')
+        {
             putchar((char)w);
         } else {
             putchar('.');
@@ -52,425 +154,691 @@ void svcout()
     }
 }
 
-/* ロード/論理積/論理和/排他的論理和のフラグ設定。OFは常に0 */
-void setfr(WORD val)
+void setfr(WORD adr)
 {
-    FR = 0x0;
+    sys->cpu->fr = 0x0;
     /* 第15ビットが1のとき、SFは1 */
-    if((val & 0x8000) > 0x0) {
-        FR += SF;
+    if((adr & 0x8000) == 0x8000) {
+        sys->cpu->fr += SF;
     }
     /* 演算結果が0のとき、ZFは1 */
-    if(val == 0x0) {
-        FR += ZF;
+    if(adr == 0x0) {
+        sys->cpu->fr += ZF;
     }
 }
 
-/* 算術加算。フラグを設定して値を返す */
-WORD adda(WORD val0, WORD val1)
+WORD get_r_r1(WORD oprx)
 {
-    WORD res;
-    long temp;
-    FR = 0x0;
+    WORD r;
+    char *s;
 
-    temp = (signed short)val0 + (signed short)val1;
-    if(temp > 32767 || temp < -32768) {
-        FR += OF;
+    if((r = ((oprx & 0x00F0) >>4)) > GRSIZE - 1) {
+        setcerr(205, s = pr2str(sys->cpu->pr));    /* r/r1 in word #1 - not GR */
+        FREE(s);
+        return 0x0;
     }
-    if(((res = (WORD)(temp & 0xFFFF)) & 0x8000) == 0x8000) {
-        FR += SF;
-    } else if(res == 0x0) {
-        FR += ZF;
+    return r;
+}
+
+WORD get_x_r2(WORD oprx)
+{
+    WORD x;
+    char *s;
+
+    if((x = (oprx & 0x000F)) > GRSIZE - 1) {
+        setcerr(206, s = pr2str(sys->cpu->pr));    /* r/r1 in word #1 - not GR */
+        FREE(s);
+        return 0x0;
     }
-    return res;
+    return x;
 }
 
-/* 算術減算。フラグを設定して値を返す */
-WORD suba(WORD val0, WORD val1)
+WORD get_adr_x(WORD adr, WORD oprx)
 {
-    return adda(val0, (~val1 + 1));
+    WORD a = adr, x;
+    if((x = get_x_r2(oprx)) > 0) {
+        a += sys->cpu->gr[x];
+    }
+    return a;
 }
 
-/* 論理加算。フラグを設定して値を返す */
-WORD addl(WORD val0, WORD val1)
+WORD get_val_adr_x(WORD adr, WORD oprx)
 {
-    long temp;
-    WORD res;
-    FR = 0x0;
+    WORD a;
+    char *s;
 
-    if((temp = val0 + val1) < 0 || temp > 65535) {
-        FR += OF;
+    if((a = get_adr_x(adr, oprx)) >= sys->memsize) {
+        setcerr(207, s = pr2str(sys->cpu->pr + 1));    /* address in word #2 - out of memory */
+        FREE(s);
+        return 0x0;
     }
-    if(((res = (WORD)(temp & 0xFFFF)) & 0x8000) == 0x8000) {
-        FR += SF;
-    } else if(res == 0x0) {
-        FR += ZF;
+    return sys->memory[a];
+}
+
+/* exec.hで定義された関数群 */
+void addcerrlist_load()
+{
+    addcerrlist(ARRAYSIZE(cerr_load), cerr_load);
+}
+
+void addcerrlist_exec()
+{
+    addcerrlist(ARRAYSIZE(cerr_exec), cerr_exec);
+}
+
+WORD loadassemble(const char *file, WORD start)
+{
+    FILE *fp;
+    WORD end;
+
+    assert(file != NULL);
+    if((fp = fopen(file, "rb")) == NULL) {
+        perror(file);
+        return 0;
+    }
+    end = start + fread(sys->memory + start, sizeof(WORD), sys->memsize - start, fp);
+    if(end == sys->memsize) {
+        setcerr(210, file);    /* load - memory overflow */
+        fprintf(stderr, "Load error - %d: %s\n", cerr->num, cerr->msg);
+    }
+    fclose(fp);
+    return end;
+}
+
+void nop()
+{
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void ld_r_adr_x()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    setfr(sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] = get_val_adr_x(w[1], w[0]));
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void ld_r1_r2()
+{
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    setfr(sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] = sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])]);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void st()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->memory[get_adr_x(w[1], w[0])] = sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])];
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void lad()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] = get_adr_x(w[1], w[0]);
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void adda(WORD r, WORD val)
+{
+    long tmp;
+
+    sys->cpu->fr = 0x0;
+    /* 引数の値を16ビット符号付整数として加算し、オーバーフローをチェック */
+    assert(sizeof(short) * 8 == 16 && (short)0xFFFF == -1);
+    if((tmp = (short)(sys->cpu->gr[r]) + (short)val) > 32767 || tmp < -32768) {
+        sys->cpu->fr += OF;
+    }
+    /* 加算した結果を、WORD値に戻す */
+    sys->cpu->gr[r] = (WORD)(tmp & 0xFFFF);
+    if((sys->cpu->gr[r] & 0x8000) == 0x8000) {
+        sys->cpu->fr += SF;
+    } else if(sys->cpu->gr[r] == 0x0) {
+        sys->cpu->fr += ZF;
     }
-    return res;
 }
 
-/* 論理減算。フラグを設定して値を返す */
-WORD subl(WORD val0, WORD val1)
+void adda_r_adr_x()
 {
-    return addl(val0, (~val1 + 1));
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    adda(get_r_r1(w[0]), get_val_adr_x(w[1], w[0]));
+    sys->cpu->pr += 2;
 }
 
-/* 算術比較のフラグ設定。OFは常に0 */
-void cpa(WORD val0, WORD val1)
+void adda_r1_r2()
 {
-    FR = 0x0;
-    if((short)val0 < (short)val1) {
-        FR = SF;
-    } else if(val0 == val1) {
-        FR = ZF;
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    adda(get_r_r1(w[0]), sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])]);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void suba_r_adr_x()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    adda(get_r_r1(w[0]), ~(get_val_adr_x(w[1], w[0])) + 1);
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void suba_r1_r2()
+{
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    adda(get_r_r1(w[0]), ~(sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])]) + 1);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void addl_gr(WORD r, WORD val, bool add)
+{
+    unsigned long o, s;
+
+    o = sys->cpu->gr[r];
+    sys->cpu->fr = 0x0;    /* flag initialize */
+
+    if(add == true) {
+        s = o + val;
+        if(s > 0xFFFF) {
+            sys->cpu->fr += OF;
+        }
+    } else {
+        if(o < val) {
+            sys->cpu->fr += OF;
+        }
+        s = o + (~val + 1);
+        if(s > 0xFFFF) {
+            s &= 0xFFFF;
+        }
+    }
+    sys->cpu->gr[r] = (WORD)s;
+
+    if((s & 0x8000) == 0x8000) {
+        sys->cpu->fr += SF;
+    }
+    else if(s == 0x0) {
+        sys->cpu->fr += ZF;
     }
 }
 
-/* 論理比較のフラグ設定。OFは常に0 */
-void cpl(WORD val0, WORD val1)
+void addl_r_adr_x()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    addl_gr(get_r_r1(w[0]), get_val_adr_x(w[1], w[0]), true);
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void addl_r1_r2()
+{
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    addl_gr(get_r_r1(w[0]), sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])], true);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void subl_r_adr_x()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    addl_gr(get_r_r1(w[0]), get_val_adr_x(w[1], w[0]), false);
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void subl_r1_r2()
 {
-    FR = 0x0;
-    if(val0 < val1) {
-        FR = SF;
-    } else if(val0 == val1) {
-        FR = ZF;
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    addl_gr(get_r_r1(w[0]), sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])], false);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void and_r_adr_x()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    setfr(sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] &= get_val_adr_x(w[1], w[0]));
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void and_r1_r2()
+{
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    setfr(sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] &= sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])]);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void or_r_adr_x()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    setfr(sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] |= get_val_adr_x(w[1], w[0]));
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void or_r1_r2()
+{
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    setfr(sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] |= sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])]);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void xor_r_adr_x()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    setfr(sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] ^= get_val_adr_x(w[1], w[0]));
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void xor_r1_r2()
+{
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    setfr(sys->cpu->gr[get_r_r1(w[0])] ^= sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])]);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void cpa(WORD r, WORD val)
+{
+    sys->cpu->fr = 0x0;
+    if((short)sys->cpu->gr[r] < (short)val) {
+        sys->cpu->fr = SF;
+    } else if(sys->cpu->gr[r] == val) {
+        sys->cpu->fr = ZF;
     }
 }
 
-/* 算術左シフト。フラグを設定して値を返す。 */
-/* 算術演算なので、第15ビットは送り出されない */
-WORD sla(WORD val0, WORD val1)
+void cpa_r_adr_x()
 {
-    WORD sign, res, last;
-    int i;
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    cpa(get_r_r1(w[0]), get_val_adr_x(w[1], w[0]));
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void cpa_r1_r2()
+{
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    cpa(get_r_r1(w[0]), sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])]);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
 
-    FR = 0x0;
-    sign = val0 & 0x8000;
-    res = val0 & 0x7FFF;
-    for(i = 0; i < val1; i++) {
-        last = res & 0x4000;
-        res <<= 1;
+void cpl(WORD r, WORD val)
+{
+    sys->cpu->fr = 0x0;
+    if(sys->cpu->gr[r] < val) {
+        sys->cpu->fr = SF;
+    } else if(sys->cpu->gr[r] == val) {
+        sys->cpu->fr = ZF;
     }
-    res = sign | (res & 0x7FFF);
+}
+
+void cpl_r_adr_x()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    cpl(get_r_r1(w[0]), get_val_adr_x(w[1], w[0]));
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void cpl_r1_r2()
+{
+    WORD w[1];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    cpl(get_r_r1(w[0]), sys->cpu->gr[get_x_r2(w[0])]);
+    sys->cpu->pr += 1;
+}
+
+void sla()
+{
+    WORD w[2], sign, last = 0x0, r;
+    int i;
+
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->cpu->fr = 0x0;
+    sign = sys->cpu->gr[(r = get_r_r1(w[0]))] & 0x8000;
+    sys->cpu->gr[r] &= 0x7FFF;
+    for(i = 0; i < get_adr_x(w[1], w[0]); i++) {
+        last = sys->cpu->gr[r] & 0x4000;
+        sys->cpu->gr[r] <<= 1;
+    }
+    sys->cpu->gr[r] = sign | (sys->cpu->gr[r] & 0x7FFF);
     /* OFに、レジスタから最後に送り出されたビットの値を設定 */
     if(last > 0x0) {
-        FR += OF;
+        sys->cpu->fr += OF;
     }
     /* 符号(第15ビット)が1のとき、SFは1 */
     if(sign > 0x0) {
-        FR += SF;
+        sys->cpu->fr += SF;
     }
     /* 演算結果が0のとき、ZFは1 */
-    if(res == 0x0) {
-        FR += ZF;
+    if(sys->cpu->gr[r] == 0x0) {
+        sys->cpu->fr += ZF;
     }
-    return res;
+    sys->cpu->pr += 2;
 }
 
-/* 算術右シフト。フラグを設定して値を返す */
-/* 算術演算なので、第15ビットは送り出されない */
-/* 空いたビット位置には符号と同じものが入る */
-WORD sra(WORD val0, WORD val1)
+void sra()
 {
-    WORD sign, res, last;
+    WORD w[2], sign, last = 0x0, r;
     int i;
 
-    FR = 0x0;
-    sign = val0 & 0x8000;
-    res = val0 & 0x7FFF;
-    for(i = 0; i < val1; i++) {
-        last = res & 0x1;
-        res >>= 1;
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->cpu->fr = 0x0;
+    sign = sys->cpu->gr[(r = get_r_r1(w[0]))] & 0x8000;
+    sys->cpu->gr[r] &= 0x7FFF;
+    for(i = 0; i < get_adr_x(w[1], w[0]); i++) {
+        last = sys->cpu->gr[r] & 0x1;
+        sys->cpu->gr[r] >>= 1;
         if(sign > 0) {
-            res |= 0x4000;
+            sys->cpu->gr[r] |= 0x4000;
         }
     }
-    res = sign | res;
+    sys->cpu->gr[r] = sign | sys->cpu->gr[r];
     /* OFに、レジスタから最後に送り出されたビットの値を設定 */
     if(last > 0x0) {
-        FR += OF;
+        sys->cpu->fr += OF;
     }
     /* 符号(第15ビット)が1のとき、SFは1 */
     if(sign > 0x0) {
-        FR += SF;
+        sys->cpu->fr += SF;
     }
     /* 演算結果が0のとき、ZFは1 */
-    if(res == 0x0) {
-        FR += ZF;
+    if(sys->cpu->gr[r] == 0x0) {
+        sys->cpu->fr += ZF;
     }
-    return res;
+    sys->cpu->pr += 2;
 }
 
-/* 論理左シフト。フラグを設定して値を返す */
-WORD sll(WORD val0, WORD val1)
+void sll()
 {
-    WORD res = val0, last;
+    WORD w[2], last = 0x0, r;
     int i;
 
-    FR = 0x0;
-    for(i = 0; i < val1; i++) {
-        last = res & 0x8000;
-        res <<= 1;
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->cpu->fr = 0x0;
+    for(i = 0; i < get_adr_x(w[1], w[0]); i++) {
+        last = sys->cpu->gr[(r = get_r_r1(w[0]))] & 0x8000;
+        sys->cpu->gr[r] <<= 1;
     }
     /* OFに、レジスタから最後に送り出されたビットの値を設定 */
     if(last > 0x0) {
-        FR += OF;
+        sys->cpu->fr += OF;
     }
     /* 第15ビットが1のとき、SFは1 */
-    if((res & 0x8000) > 0x0) {
-        FR += SF;
+    if((sys->cpu->gr[r] & 0x8000) > 0x0) {
+        sys->cpu->fr += SF;
     }
     /* 演算結果が0のとき、ZFは1 */
-    if(res == 0x0) {
-        FR += ZF;
+    if(sys->cpu->gr[r] == 0x0) {
+        sys->cpu->fr += ZF;
     }
-    return res;
+    sys->cpu->pr += 2;
 }
 
-/* 論理右シフト。フラグを設定して値を返す */
-WORD srl(WORD val0, WORD val1)
+void srl()
 {
-    WORD res = val0, last;
+    WORD w[2], last = 0x0, r;
     int i;
 
-    FR = 0x0;
-    for(i = 0; i < val1; i++) {
-        last = res & 0x0001;
-        res >>= 1;
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->cpu->fr = 0x0;
+    r = get_r_r1(w[0]);
+    for(i = 0; i < get_adr_x(w[1], w[0]); i++) {
+        last = sys->cpu->gr[r] & 0x0001;
+        sys->cpu->gr[r] >>= 1;
     }
     /* OFに、レジスタから最後に送り出されたビットの値を設定 */
     if(last > 0x0) {
-        FR += OF;
+        sys->cpu->fr += OF;
     }
     /* 第15ビットが1のとき、SFは1 */
-    if((res & 0x8000) > 0x0) {
-        FR += SF;
+    if((sys->cpu->gr[r] & 0x8000) > 0x0) {
+        sys->cpu->fr += SF;
     }
     /* 演算結果が0のとき、ZFは1 */
-    if(res == 0x0) {
-        FR += ZF;
+    if(sys->cpu->gr[r] == 0x0) {
+        sys->cpu->fr += ZF;
     }
-    return res;
+    sys->cpu->pr += 2;
 }
 
-/* COMET II仮想マシンのリセット */
-void reset()
+void jpl()
 {
-    int i;
-    for(i = 0; i < REGSIZE; i++) {
-        GR[i] = 0x0;
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    if((sys->cpu->fr & (SF | ZF)) == 0) {
+        sys->cpu->pr = get_adr_x(w[1], w[0]);
+    } else {
+        sys->cpu->pr += 2;
     }
-    SP = PR = FR = 0x0;
-    memory = malloc(memsize);
-    for(i = 0; i < memsize; i++) {
-        memory[i] = 0x0;
+}
+
+void jmi()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    if((sys->cpu->fr & SF) > 0) {
+        sys->cpu->pr = get_adr_x(w[1], w[0]);
+    } else {
+        sys->cpu->pr += 2;
     }
 }
 
-/* コードの実行 */
+void jnz()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    if((sys->cpu->fr & ZF) == 0) {
+        sys->cpu->pr = get_adr_x(w[1], w[0]);
+    } else {
+        sys->cpu->pr += 2;
+    }
+}
+
+void jze()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    if((sys->cpu->fr & ZF) > 0) {
+        sys->cpu->pr = get_adr_x(w[1], w[0]);
+    } else {
+        sys->cpu->pr += 2;
+    }
+}
+
+void jov()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    if((sys->cpu->fr & OF) > 0) {
+        sys->cpu->pr = get_adr_x(w[1], w[0]);
+    } else {
+        sys->cpu->pr += 2;
+    }
+}
+
+void jump()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->cpu->pr = get_adr_x(w[1], w[0]);
+}
+
+void push()
+{
+    assert(sys->cpu->sp > execptr->end && sys->cpu->sp <= sys->memsize);
+    WORD w[2];
+
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->memory[--(sys->cpu->sp)] = get_adr_x(w[1], w[0]);
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
+void pop()
+{
+    assert(sys->cpu->sp > execptr->end);
+    WORD w;
+    char *s;
+
+    if(sys->cpu->sp >= sys->memsize) {
+        setcerr(203, s = pr2str(sys->cpu->pr));        /* Stack Pointer (SP) - stack underflow */
+        FREE(s);
+    } else {
+        w = sys->memory[sys->cpu->pr];
+        sys->cpu->gr[get_r_r1(w)] = sys->memory[(sys->cpu->sp)++];
+        sys->cpu->pr += 1;
+    }
+}
+
+void call()
+{
+    assert(sys->cpu->sp > execptr->end && sys->cpu->sp <= sys->memsize);
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    sys->memory[--(sys->cpu->sp)] = sys->cpu->pr + 1;
+    sys->cpu->pr = get_adr_x(w[1], w[0]);
+}
+
+void ret()
+{
+    assert(sys->cpu->sp <= sys->memsize);
+    if(sys->cpu->sp == sys->memsize) {
+        execptr->stop = true;
+    } else if(sys->cpu->sp < sys->memsize) {
+        sys->cpu->pr = sys->memory[(sys->cpu->sp)++] + 1;
+    }
+}
+
+void svc()
+{
+    WORD w[2];
+    w[0] = sys->memory[sys->cpu->pr];
+    w[1] = sys->memory[sys->cpu->pr + 1];
+    switch(get_adr_x(w[1], w[0]))
+    {
+    case 0x0:                   /* STOP */
+        execptr->stop = true;
+        break;
+    case 0x1:                   /* IN */
+        svcin();
+        break;
+    case 0x2:                   /* OUT */
+        svcout();
+        break;
+    }
+    sys->cpu->pr += 2;
+}
+
 void exec()
 {
-    WORD op, r_r1, x_r2, val;
-    CMDTYPE cmdtype;
-    char *errpr = malloc(8);
     clock_t clock_begin, clock_end;
+    void (*cmdptr)();
+    char *s;
+    const char *monmsg = "COMET II machine code monitor. Type ? for help.\n";
 
-    if((&execmode)->trace) {
+    create_code_cmdtype();                          /* 命令のコードとタイプがキーのハッシュ表を作成 */
+    if(execmode.trace == true) {
         fprintf(stdout, "\nExecuting machine codes\n");
     }
-    /* フラグレジスタの初期値設定 */
-    FR = 0x0;
-    SP = memsize;
-    PR = startptr;
-    if(create_code_type() == false) {
-        goto execerr;
-    }
     /* 機械語の実行 */
-    for (; ; ) {
-        clock_begin = clock();
-        /* プログラムレジスタのアドレスが主記憶の範囲外の場合はエラー */
-        if(PR >= memsize) {
-            sprintf(errpr, "PR:#%04X", PR);
-            setcerr(204, errpr);    /* Program Register (PR) - out of COMET II memory */
-        }
-        /* スタック領域のアドレスが主記憶の範囲外の場合はエラー */
-        if(SP > memsize) {
-            sprintf(errpr, "PR:#%04X", PR);
-            setcerr(207, errpr);    /* Stack Pointer (SP) - out of COMET II memory */
-        }
-        /* スタック領域を確保できない場合はエラー */
-        if(SP <= endptr) {
-            sprintf(errpr, "PR:#%04X", PR);
-            setcerr(205, errpr);    /* Stack Pointer (SP) - cannot allocate stack buffer */
-        }
-        op = memory[PR] & 0xFF00;
-        cmdtype = getcmdtype(op);
-        r_r1 = (memory[PR] >> 4) & 0xF;
-        x_r2 = memory[PR] & 0xF;
-        /* エラー発生時は終了 */
-        if(cerrno > 0) {
-            goto execerr;
-        }
-        if((&execmode)->trace){
-            fprintf(stdout, "#%04X: Register::::\n", PR);
-            dspregister();
+    for (sys->cpu->pr = execptr->start; ; ) {
+        clock_begin = clock();                     /* クロック周波数設定のため、実行開始時間を格納 */
+        if(execmode.dump || execmode.trace) {      /* traceまたはdumpオプション指定時、改行を出力 */
+            if(execmode.trace) {                   /* traceオプション指定時、レジスタを出力 */
+                fprintf(stdout, "#%04X: Register::::\n", sys->cpu->pr);
+                dspregister();
+            }
+            if(execmode.dump) {                    /* dumpオプション指定時、メモリを出力 */
+                fprintf(stdout, "#%04X: Memory::::\n", sys->cpu->pr);
+                dumpmemory(0x0, 0xFFFF);
+            }
+            fprintf(stdout, "\n");
         }
-        if((&execmode)->dump){
-            fprintf(stdout, "#%04X: Memory::::\n", PR);
-            dumpmemory();
+        /* ステップモードまたはブレークポイントの場合、モニターを起動 */
+        if(
+            (execmode.monitor == true && sys->cpu->pr == execptr->start) ||
+            execmode.step == true || getbps(sys->cpu->pr) == true)
+        {
+            if(sys->cpu->pr == execptr->start) {
+                fprintf(stdout, "%s", monmsg);
+            }
+            monitor();
         }
-        if((&execmode)->dump || (&execmode)->trace) {
-            fprintf(stdout, "\n");
+        /* プログラムレジスタをチェック */
+        if(sys->cpu->pr >= sys->memsize) {
+            setcerr(201, s = pr2str(sys->cpu->pr));        /* Program Register (PR) - memory overflow */
+            FREE(s);
+            goto execfin;
         }
-        PR++;
-        /* 処理対象の値を取得 */
-        if(cmdtype == R1_R2) {
-            assert(x_r2 < REGSIZE);
-            val = GR[x_r2];
+        /* スタックポインタをチェック */
+        if(sys->cpu->sp <= execptr->end) {
+            setcerr(202, s = pr2str(sys->cpu->pr));        /* Stack Pointer (SP) - stack overflow */
+            FREE(s);
+            goto execfin;
         }
-        else if(cmdtype ==  R_ADR_X || cmdtype == R_ADR_X_ || cmdtype == ADR_X) {
-            /* 実効アドレス(値または値が示す番地)を取得  */
-            val = memory[PR++];
-            /* 指標アドレスを加算  */
-            if(x_r2 > 0x0) {
-                val += GR[x_r2];
-            }
-            /* ロード/算術論理演算命令/比較演算命令では、アドレスに格納されている内容を取得 */
-            if(cmdtype == R_ADR_X_) {
-                if(val >= memsize) {
-                    sprintf(errpr, "PR:#%04X", PR-1);
-                    setcerr(206, errpr);    /* Address - out of COMET II memory */
-                    goto execerr;
-                }
-                val = memory[val];
-            }
+        /* コードから命令を取得 */
+        /* 取得できない場合はエラー終了 */
+        if((cmdptr = getcmdptr(sys->memory[sys->cpu->pr] & 0xFF00)) == NULL) {
+            setcerr(204, s = pr2str(sys->cpu->pr));            /* OP in word #1 - not command code */
+            FREE(s);
+            goto execfin;
         }
-        /* 主オペランドが1〜4の場合、第2ビットを無視 */
-        if(op >= 0x1000 && op <= 0x4FFF) {
-            op &= 0xFB00;
+        /* 命令の実行 */
+        (*cmdptr)();
+        /* エラー発生時はエラー終了 */
+        if(cerr->num > 0) {
+            goto execfin;
         }
-        /* 命令ごとの処理を実行 */
-        switch(op)
-        {
-        case 0x0:  /* NOP */
-            break;
-        case 0x1000:    /* LD */
-            setfr(GR[r_r1] = val);
-            break;
-        case 0x1100:    /* ST */
-            memory[val] = GR[r_r1];
-            break;
-        case 0x1200:    /* LAD */
-            GR[r_r1] = val;
-            break;
-        case 0x2000:  /* ADDA */
-            GR[r_r1] = adda(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x2100:  /* SUBA */
-            GR[r_r1] = suba(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x2200:  /* ADDL */
-            GR[r_r1] = addl(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x2300:  /* SUBL */
-            GR[r_r1] = subl(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x3000:  /* AND */
-            setfr(GR[r_r1] &= val);
-            break;
-        case 0x3100:  /* OR */
-            setfr(GR[r_r1] |= val);
-            break;
-        case 0x3200:  /* XOR */
-            setfr(GR[r_r1] ^= val);
-            break;
-        case 0x4000:  /* CPA */
-            cpa(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x4100:  /* CPL */
-            cpl(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x5000:  /* SLA */
-            GR[r_r1] = sla(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x5100:  /* SRA */
-            GR[r_r1] = sra(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x5200:  /* SLL */
-            GR[r_r1] = sll(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x5300:  /* SRL */
-            GR[r_r1] = srl(GR[r_r1], val);
-            break;
-        case 0x6100:  /* JMI */
-            if((FR & SF) > 0) {
-                PR = val;
-            }
-            break;
-        case 0x6200:  /* JNZ */
-            if((FR & ZF) == 0) {
-                PR = val;
-            }
-            break;
-        case 0x6300:  /* JZE */
-            if((FR & ZF) > 0) {
-                PR = val;
-            }
-            break;
-        case 0x6400:  /* JUMP */
-            PR = val;
-            break;
-        case 0x6500:  /* JPL */
-            if((FR & (SF | ZF)) == 0) {
-                PR = val;
-            }
-            break;
-        case 0x6600:  /* JOV */
-            if((FR & OF) > 0) {
-                PR = val;
-            }
-            break;
-        case 0x7000:  /* PUSH */
-            assert(SP > endptr && SP <= memsize);
-            memory[--SP] = val;
-            break;
-        case 0x7100:  /* POP */
-            assert(SP > endptr && SP <= memsize);
-            GR[r_r1] = memory[SP++];
-            break;
-        case 0x8000:  /* CALL */
-            assert(SP > endptr && SP <= memsize);
-            memory[--SP] = PR;
-            PR = val;
-            break;
-        case 0x8100:  /* RET */
-            assert(SP > endptr && SP <= memsize);
-            if(SP == memsize) {
-                return;
+        /* 終了フラグがtrueの場合は、モニターまたは正常終了 */
+        if(execptr->stop == true) {
+            if(execmode.monitor == true) {
+                fprintf(stdout, "Return to top.\n");
+                monitor();
             } else {
-                PR = memory[SP++];
-                break;
-            }
-        case 0xf000:  /* SVC */
-            switch(val)
-            {
-            case 0x0: /* EXIT */
-                return;
-            case 0x1: /* IN */
-                svcin();
-                break;
-            case 0x2: /* OUT */
-                svcout();
                 break;
             }
-        default:
-            break;
         }
+        /* クロック周波数の設定 */
         do {
             clock_end = clock();
-        } while(clock_end - clock_begin < CLOCKS_PER_SEC / clocks);
-/*        printf("PR:%04X; time: %f\n", PR, (double)((clock_end - clock_begin) * CLOCKS_PER_SEC)); */
+        } while(clock_end - clock_begin < CLOCKS_PER_SEC / sys->clocks);
+    }
+execfin:
+    freebps();
+    free_code_cmdtype();                           /* 命令のコードとタイプがキーのハッシュ表を解放 */
+    if(cerr->num > 0) {
+        fprintf(stderr, "Execute error - %d: %s\n", cerr->num, cerr->msg);
     }
-execerr:
-    fprintf(stderr, "Execute error - %d: %s\n", cerrno, cerrmsg);
 }